با شیوع کرونا در دنیا، سازمان بهداشت جهانی اولین پروتکلی را که برای حفاظت عمومی مطرح ساخت، استفاده از ماسک صورت بود. در پی این تصمیم تمام افراد جامعه باید از ماسک صورت استفاده کنند. با این ‌وجود، مشخص نکرده‌اند که آیا ماسک صورت برای کودکان ضرر دارد یا خیر.

استفاده از ماسک به‌عنوان یک سد ایمنی که بتواند جلوی ورود ذرات ویروس و هوای ناخواسته احتمالاً آلوده را به مجاری تنفسی بگیرد، یک امر مهم در جلوگیری از کرونا به شمار می‌آید. بر همین اساس، یکی از دستورالعمل‌های اصلی برای کنترل همه‌گیری کرونا در سراسر دنیا، استفاده از ماسک بهداشتی می‌باشد.

برای محافظت از کودکان نیز باید ماسک های مناسب صورت آن‌ها را تهیه کرد تا از گزند بیماری در امان بمانند. بااین‌وجود، برخی از والدین با شنیدن اخبار دروغی همچون ماسک زدن برای کودکان ضرر دارد، از این کار امتناع می‌کنند.

آیا ماسک زدن برای کودکان ضرر دارد؟

همه افراد جامعه، چه بزرگ‌سال و چه کودک، همگی در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار دارند.  در کنار تمامی حواشی و اخبار درباره ماسک زدن برای کودکان ضرر دارد، هیچ شواهد علمی در این زمینه وجود دارد. اما مطمئناً نزدن ماسک خطراتی (ابتلا به کووید 19 یا ناقل بودن) را برای آن‌ها به همراه خواهد داشت. البته به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس شواهد قابل‌اطمینانی از اثربخشی ماسک زدن کودکان در کاهش انتشار بیماری کرونا در مدارس بین کودکان و بزرگ‌سالان وجود دارد.

چه کودکانی نباید از ماسک استفاده کنند؟

مطابق نظر سازمان بهداشت جهانی به‌عنوان معتبرترین منبع تصمیم‌گیری درباره بیماری کرونا، کودکان زیر پنج سال نیازی به استفاده از ماسک ندارند. زیرا این دسته از کودکان توانایی استفاده صحیح و مناسب ماسک تنفسی را ندارند. علاوه بر این، کودکانی که از مشکلات تنفسی حاد یا اختلالات شناختی رنج می‌برند، تحمل استفاده از ماسک بهداشتی را نخواهند داشت. کودکان مبتلا به فیبروز کیستیک یا بیماری‌های دیگری مانند سرطان نیز در دسته کودکانی قرار می‌گیرند که باید ماسک بهداشتی کودکان را تحت نظر پزشک خود استفاده کنند.

کودکانی که ماسک زدن برای آن‌ها ضرر دارد می‌توانند از شیلد استفاده کنند و به‌طور مرتب با الکل یا شست شو با آب و صابون آن را ضدعفونی نمایند.

کدام کودکان باید ماسک بزنند؟

همه والدین نگران ضرر ماسک زدن برای کودکان خود هستند؛ اما طبق گفته‌های سازمان بهداشت جهانی و یونیسف، کودکان بین 6 تا 11 ساله در شرایط زیر باید از ماسک بهداشتی کودکان استفاده کنند:

• در صورت احتمال بالای انتقال بیماری در محل زندگی کودک
• توانایی کودک در استفاده صحیح و مناسب ماسک بهداشتی کودکان
• امکان تعویض ماسک در مکان‌هایی مانند مدرسه و مراکز نگهداری از کودک و دسترسی به ماسک بهداشتی کودک
• عدم بروز مشکل بر یادگیری و رشد روان‌شناختی کودک برای ارتباط برقرار کردن با بزرگ‌سالان
• آموزش صحیح استفاده از ماسک و تعویض ماسک بهداشتی کودک تحت نظارت بزرگ‌سالان
• در زمان ارتباط با افراد بیمار یا کسانی که ریسک بیماری در آن‌ها جدی است

علاوه بر موارد ذکر شده، کودکان بالای 12 سال نیز همانند بزرگ‌سالان باید از ماسک بهداشتی مناسب استفاده کنند.

نحوه صحیح استفاده از ماسک برای کودکان

کودکان زیر 12 سال که گاهی شناخت کافی درباره نحوه استفاده از وسایل را ندارند؛ نیازمند توضیحات کامل و آموزش نحوه صحیح استفاده از وسایلی همچون ماسک بهداشتی کودکان دارند. والدینی که بدون توجه به شایعات ضرر ماسک زدن برای کودکان، به فکر سلامتی آن‌ها هستند، بهتر است با آموزش نحوه صحیح استفاده از ماسک برای کودکان، آن‌ها را برای ورود به جامعه به‌خصوص بازگشایی مدارس آماده کنند.

پیش از هر چیزی باید بدانید که برای حفاظت از سلامتی کودکان بهتر است از ماسک بهداشتی کودکان که متناسب با اندازه صورت آن‌ها است، استفاده کنید. برای استفاده اثربخش و صحیح ماسک بهداشتی باید:

• ماسک را به‌گونه‌ای بر روی صورت کودک قرار دهید که کاملاً دهان و بینی آن‌ها را بپوشاند
• ماسک را به کمک یک گیره یا پشت گردنی نرم و راحت در پشت سر کودک محکم کنید
• تنگی ماسک بر روی صورت نباید باعث آزار کودک شود؛ زیرا ممکن است بر اثر خستگی یا بی‌حوصلگی آن را از صورت خود جدا کند
• تعداد لایه‌های ماسک زیاد نباشد تا امکان عبور هوا و تنفس راحت برای کودکان مهیا باشد

چند نکته برای استفاده از ماسک برای کودکان

به کودکان بیاموزیم:

• بعد از تعویض ماسک، آن را داخل سطل زباله بیندازند
• دست‌های خود را بعد از هر بار تعویض ماسک بشویند
• نباید ماسک خود را با دوستانشان عوض کنند
• به قسمت جلویی ماسک نباید دست بزنند و در صورت انجام آن، دست‌های خود را بشویند
• در صورت خیس شدن یا آلوده شدن ماسک، آن را با یک ماسک بهداشتی کودک نو جایگزین کنند.

راهکارهایی برای رفع ترس از ماسک زدن کودکان

والدینی که درگیر حواشی ضرر ماسک زدن برای کودکان نیستد اما کودکشان از ماسک می‌ترسد، می‌توانند از راهنمایی‌های زیر برای کاهش اضطراب آن‌ها استفاده کنند:

• از ماسک های بهداشتی کودکان که به شکل‌های مختلف و رنگی هستند، استفاده کنید
• بر روی ماسک آن‌ها، با تزئینات جالب، طرح‌های دوست‌داشتنی درست کنید
• برای عروسک موردعلاقه او ماسک بزنید
• تصویر کودکان دیگری که از ماسک استفاده می‌کنند را نشان دهید
• روی صورت شخصیت‌های داستانی موردعلاقه او، ماسک بکشید
• در خانه ماسک زدن را تمرین کنید تا به ماسک عادت کنند

در نهایت؛ ماسک برای کودکان ضرر دارد یا نه؟

مسلماً هیچ خوب مطلقی وجود ندارد. همه‌چیز در کنار تمام مزیت‌ها و خوبی‌هایی که دارد، ممکن است ناراحتی یا عوارض جانبی داشته باشد. هیچ تحقیق علمی به‌طور کامل نتوانسته اثبات کند استفاده از ماسک برای کودکان ضرر دارد. بااین‌وجود، گسترش ویروس کرونا در ایران و افزایش احتمال ابتلا کودکان به این بیماری، ضرر استفاده از ماسک برای کودکان در مقایسه با احتمال محافظت از آن‌ها بسیار کمتر است. اگر به فکر سلامتی فرزندان خود هستید، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و استفاده از ماسک بهداشتی کودکان از آن‌ها در برابر این ویروس منحوس محافظت کنید.