استفاده از ماسک های بهداشتی برای مقابله با کرونا، یکی از اصلی‌ترین مواردی است که پزشکان آن را خاطرنشان می‌کنند. با این حال، چالش اصلی که بسیاری از افراد با آن درگیر هستند این است که چند بار می‌توان از ماسک استفاده کرد و آیا با شست‌وشو ماسک، آن‌ها دوباره قابل استفاده هستند.

پیش از اینکه بتوان پاسخ این پرسش‌ها را بیان کرد، باید خاطرنشان نمود که نوع ماسک و مدت زمان استفاده از ماسک ها نقش به سزایی در میزان بازدارندگی و محافظت افراد در برابر مواد آلاینده همچون ویروس کرونا دارند. در زمان‌های ابتدایی همه‌گیری کرونا در سراسر دنیا، مردم با کمبود ماسک مواجه شدند و یکی از چالش‌های آن‌ها یافتن ماسک بهداشتی مناسب بود. بعد از آن سؤالاتی نظیر آیا می‌توان با شست‌وشوی ماسک ها دوباره از آن‌ها استفاده کرد یا به صورت کلی چند بار می‌توان از ماسک استفاده کرد، پیش آمد. با تحقیقات متعددی که متخصصان سراسر دنیا انجام داده‌اند، پاسخ این پرسش‌ها مشخص شده است.

چه مدت می‌توان از ماسک ها استفاده کرد؟

انواع گوناگونی از ماسک های بهداشتی با شیوع کرونا در جهان تولید شده‌اند که طول عمر و قدرت بازدارندگی در برابر ویروس کرونا در آن‌ها متفاوت است. در حقیقت، ماده‌ای که ماسک های بهداشتی با آن‌ها ساخته می‌شوند، عامل تعیین‌کننده این است که چند بار می‌توان از ماسک استفاده کرد.

مدت زمان استفاده از ماسک جراحی

طبق گفته‌های سازمان بهداشت جهانی ماسک های جراحی تنها یک‌بار مصرف هستند و باید این ماسک ها را به صورت مرتب تعویض کرد و ماسک بهداشتی جدیدی را جایگزین آن نمود. در برخی از منابع معتبر بیان شده است که عمر مفید ماسک های جراحی یک‌بار مصرف، حدود 2 الی 3 ساعت است اما اگر بر روی آن از ماسک پارچه‌ای استفاده شود، طول عمر آن‌ها در مواجهه با ویروس کرونا افزایش می‌یابد. در عین حال، بنا بر گفته‌های رضا منتظری، متخصص بیماری‌های عفونی با خبرگزاری ایرنا، ماسک های جراحی چندلایه می‌توانند حدود پنج ساعت تا حداکثر یک روز کاری مورد استفاده قرار بگیرند و به صورت روزانه باید آن‌ها را تعویض کرد. در صورت حضور در مکان‌های عمومی و به ویژه مکان‌ها سربسته و گروهی، تعویض ماسک امری ضروری است و در صورت آلوده شدن یا خیس شدن، باید به سرعت آن را با ماسک بهداشتی جدیدی جایگزین نمود. نکته مهم دیگر در خصوص اینکه چه مدت می‌توان از ماسک جراحی استفاده کرد این است که به هیچ عنوان نباید این ماسک ها را شست و مجدداً مورد استفاده قرار داد. زیرا با شست‌وشو منافذ موجود در لایه محافظ ماسک (ملت بلون) باز شده و ساختار آن تغییر می‌کند؛ در نتیجه قدرت تأثیرگذاری و محافظت آن از بین می‌رود.

مدت زمان استفاده از ماسک N95

یکی دیگر از انواع ماسک های بهداشتی، ماسک N95 است که استفاده از آن به بیماران مبتلا به کرونا توصیه نمی‌شود. با این حال، این ماسک برای افراد سالم بهتر از ماسک های جراحی معمولی است. در خصوص اینکه چند بار می‌توان از ماسک استفاده کرد باید گفت این نوع ماسک نیز تنها برای یک روز می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد و نمی‌توان برای دفعات بعدی از آن استفاده کرد. زیرا فیلتر این نوع ماسک نیز پس از شست‌وشو دچار تغییر شده و دیگر توانایی محافظت را نخواهد داشت.

مدت زمان استفاده از ماسک پارچه‌ای

ماسک پارچه‌ای یکی دیگر از انواع ماسک های بهداشتی است که با توجه به تنوع فراوان در طراحی و جنس پارچه به کار رفته در آن، در میان بسیاری از افراد جامعه محبوب شده است. درست است که استفاده از ماسک پارچه‌ای به تنهایی، بهتر از اصلاً نداشتن ماسک است؛ با این حال، ماسک های پارچه‌ای به تنهایی قادر به محافظت کامل افراد در برابر ویروس کرونا نیستند. استفاده از یک ماسک جراحی معمولی به همراه یک ماسک پارچه‌ای، روشی ایده آل برای افزایش بازدارندگی و محافظت در برابر ویروس کووید 19 است. از نظر بسیاری از افراد ماسک های پارچه‌ای در دسته ماسک های چند بار مصرف قرار می‌گیرند که همیشه می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. اما نکته مهم این است که بسته به جنس مواد به کار رفته در ماسک اینکه چند بار می‌توان از ماسک استفاده کرد، متفاوت است. به صورت معمول، ماسک های پارچه‌ای را می‌توان برای مدت 6 ماه استفاده کرد؛ به شرط اینکه پس از هر بار استفاده روزانه، آن‌ها را به درستی با آب بسیار گرم و صابون بشویید، با اتو خشک کنید و در صورت عدم مرطوب بودن، از آن استفاده کنید.

استفاده مدت‌دار از ماسک های بهداشتی

استفاده از ماسک بهداشتی و استاندارد تنها به منظور محافظت افراد در برابر ویروس کرونا است. از این رو، باید به طول عمر ماسک ها نیز توجه کرد تا یک سد ایمن را بر روی صورت افراد در برابر بیماری تشکیل دهد. چند بار مصرف بودن ماسک ها به جز در موارد ضروری و عدم دسترسی به ماسک بهداشتی مناسب، قابل قبول نیست. هیچ یک از ماسک های بهداشتی را نمی‌توان برای بیش از یک روز استفاده کرد و آن را باید با ماسک جدید جایگزین کرد. از ماسک های پارچه‌ای با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و شست‌وشوی مناسب می‌توان چند بار استفاده کرد. البته بهتر است ماسک پارچه‌ای به همراه یک ماسک جراحی مورد استفاده قرار بگیرد.

منابع:

خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا)، عمر مفید ماسک های مختلف چقدر است؟

باشگاه خبرنگاران جوان، چه مدت می‌توان از ماسک‌های چند بار مصرف استفاده کرد؟

خبرگزاری صداوسیما، ماسک های سه لایه تا چند ساعت قابل استفاده هستند؟